HISTORIA KOSZALINA
HOME OPIS HISTORIA GALERIA MIEJSCÓWY KONTAKT


Tekst alternatywny

Koszalin był osiedlem słowiańskim w XII wieku.[potrzebne źródło] W 1214 r. książę pomorski Bogusław II nadał wieś Koszalin, koło Góry Chełmskiej, w ziemi kołobrzeskiej klasztorowi w Białobokach k. Trzebiatowa. W 1248 r. wschodnia część ziemi kołobrzeskiej z Koszalinem przeszła na własność biskupów pomorskich (kamieńskich) dając początek biskupiemu księstwu kamieńskiemu. 23 maja 1266 r. biskup Herman von Gleichen lokował miasto na prawie lubeckim nadając mu okoliczne wsie i liczne przywileje i ustanawiając tu swoją główną rezydencję i stolicę biskupiego księstwa kamieńskiego.

Nabywając wieś Jamno (1331), część jeziora Jamno wraz z mierzeją i grodem Unieście (1353) Koszalin uzyskał bezpośredni dostęp do morza uczestnicząc intensywnie w następnych wiekach w handlu morskim jako członek Hanzy. Prowadziło to do zatargów z Kołobrzegiem i Darłowem – m.in. w 1446 doszło do wygranej bitwy z Kołobrzegiem. Zarazy i wojna trzydziestoletnia zmniejszyły znaczenie miasta – w 1535 na dżumę zmarło 1,5 tys. z 2,5 tys. mieszkańców. W 1582 roku ukończono budowę zamku-rezydencji książąt pomorskich. Po wymarciu książąt pomorskich w 1637 r. miasto dostało się w ręce kuzyna Gryfitów – Ernesta Bogusława von Croy, a następnie margrabiów brandenburskich.

W 1690 wielki sztorm zamulił Jamieński Nurt, co zakończyło funkcjonowanie miasta jako portu morskiego. Prawie całe miasto spłonęło w pożarze w 1718 r. i od tego czasu miasto rozwijało się bardzo powoli. W 1816 r. w Koszalinie umieszczono stolicę jednej z trzech rejencji (obok szczecińskiej i stralsundskiej) wchodzącej w skład prowincji pomorskiej państwa pruskiego. W 1859 r. ukończono budowę kolei Koszalin – Stargard jako część linii do Gdańska. W 1890 r. przeniesiono tu Szkołę Kadetów z Chełmna. W latach 1911-1937 działała komunikacja tramwajowa. W 1938 r. z części rejencji koszalińskiej utworzono prowincję Poznań-Prusy Zachodnie z siedzibą w Pile istniejącą do 1945 r.

4 marca 1945 miasto zajęła Armia Czerwona (3 Korpus Pancerny Gwardii generała Aleksego Panfiłowa), radzieckim wojennym komendantem miasta został major Woronkow. Miasto zostało zburzone w 40%. Jest sprawą dyskusyjną na ile te zniszczenia powstały w wyniku krótkich walk, a na ile w wyniku świętowania zdobycia niemieckiego miasta.

Na mocy ustaleń konferencji w Poczdamie Koszalin znalazł się w Polsce. W lipcu 1945 r. administracja polska rozpoczęła proces wysiedlania dotychczasowych mieszkańców miasta do Niemiec. 10 lipca przybył z Gniezna pierwszy transport 500 polskich osadników. Niemców wysiedlono z Koszalina ostatecznie do końca 1947 r.

W 1945 r. władze dwa razy przenosiły siedzibę administracyjną pierwszego województwa szczecińskiego (Pomorze Zachodnie) między Koszalinem i Szczecinem (19 maja-9 czerwca; 19 czerwca-5 lipca)[12]. W 1950 r. podzielono województwo na województwo szczecińskie i województwo koszalińskie. Koszalin był w latach 1950-1975 stolicą "dużego" województwa koszalińskiego (jednego z 17) oraz w latach 1975-1998 siedzibą władz "małego" województwa koszalińskiego (jednego z 49). W latach 1946-54 siedziba wiejskiej gminy Koszalin.

W wyniku reformy administracyjnej z 1998 Koszalin znalazł się w województwie zachodniopomorskim, mimo że część mieszkańców głównie z Koszalina opowiadała się za utworzeniem województwa środkowopomorskiego (pokrywającego się w części z dawnym woj. koszalińskim istniejącego w latach 1950-1975).

1 stycznia 2010 roku zmianie uległy granice miasta, przyłączono tereny w kierunku północnym, wraz z dawnymi wsiami Jamno i Łabusz.